Afterschool

Pubers in de problemen

Sinds James Dean het witte doek bestormde met de klassieker Rebel Without a Cause is de onbegrepen puber een onderwerp van interesse in de cinema. Het duurde echter tot de jaren ’80 totdat er weer serieus en geloofwaardig over tieners werd verteld: John Hughes scoorde met hits als Ferris Bueller’s Day Off en The Breakfast Club niet alleen commercieel maar ook artistiek en maatschappelijk aangezien hij de eerste filmmaker was die echt wist door te dringen tot de puber en hun problemen. De laatste twee decennia is de vaandeldrager in dit fascinerende subgenre Gus Van Sant die met titels als Elephant en Paranoid Park naast overtuigende puberproblematiek een kunstzinnig sfeertje wist te creëren. Vanaf heden is er mogelijk weer een nieuwe household-naam aan dit illustere rijtje toe te voegen. Debutant Antonio Campos weet met zijn film Afterschool de sfeer en problematiek van de oude meesters namelijk te evenaren.

Robert (Ezra Miller) is nogal op zichzelf. Het liefst kijkt hij in zijn donkere studentenhok naar pornofilmpjes op het internet om deze vervolgens met enig commentaar voor te leggen aan zijn kamergenoten. Daarnaast ontwikkelen zijn hormonen zich stormachtig en valt hij zwaar voor de mooie Amy die hij even direct als onbeholpen probeert te versieren. Samen beginnen ze aan filmcursus op de kostschool waar ze zitten en beiden weten hun creativiteit te botvieren tijdens en na de les, maar onderwijl raakt Robert meer en meer verstrikt in zijn eigen persoonlijke problemen en onzekerheden.

Antonio Campos heeft met Afterschool piekfijn de teen angst van bovengenoemde titels weten te vatten en er daarnaast een typerend contemporaine twist aan te verbinden via de YouTube-cultuur. Er is sprake van artistieke cinema zodra Campos de gemoedstoestand van Robert visueel weet te vertalen met prachtige sfeershots en bijzondere composities van de kostschool en diens omgeving, bijgestaan door een sterke soundtrack. Daarnaast is er die typerende openheid van de pubers die John Hughes zo karakteriseert, maar tevens zijn er subtiele hints naar Sofia Coppola's The Virgin Suicides met twee schoonheden die een aparte functie hebben in het verhaal waar ik hier niets meer over zal verklappen.

Deze potpourri aan filmkennis wordt gekoppeld aan de hedendaagse cultuur waarbij alles en iedereen gefilmd kan worden. Robert filmt zijn eigen seksuele ervaringen, imiteert zelfs op een gegeven moment pornosterren, en is getuige van en participant aan verschillende opzienbarende gebeurtenissen op de kostschool. Hiermee wordt tegelijkertijd de kracht en het potentiële gevaar van sites als YouTube duidelijk. Dit kent zijn sterkste moment wanneer Robert in al zijn woede en frustratie zelf een gevecht met een klasgenoot aangaat wat vervolgens gefilmd wordt en verspreid binnen de school.

Naast het talent van Campos overtuigen de acteurs zeer. Ezra Miller is een revelatie als Robert maar ook zijn medespelers zijn allen even onvoorspelbaar als geloofwaardig. De onvoorspelbaarheid zorgt er voor dat geen enkel personage is wie hij lijkt; eenieder heeft een geheime agenda wat het geheel naast een puberdrama ook nog een licht thrillergehalte meegeeft waarbij ook de leraren niet vrijuit gaan.

Afterschool is ondanks zijn universele aanspreekbaarheid toch een echt Amerikaanse film. De seksuele promiscuïteit die vervolgens via illegale kanalen volledig wordt uitgemolken had met een Europees project als meer gespeeld gezien kunnen worden. De Amerikaanse samenleving worstelt echter al tijden met deze problematiek en als dit ook nog eens op tieners wordt botgevierd heb je naast een interessante ook een controversiële film - zie bijvoorbeeld maar eens met hoeveel aplomb Kids van het duo Larry Clark en Harmony Korine werd ontvangen in de jaren ’90. Net als Kids, maar ook de films van Hughes en Van Sant, is Afterschool een film die de ontwikkeling en bijbehorende onzekerheid van pubers zonder opsmuk laat zien. Het is een kleine, maar zeer fijne film en als regiedebuut helemaal overdonderend.

Plaats uw reactie