Four Lions

Humor en terreur

Four Lions is een komedie over een nogal ongewoon en controversieel onderwerp: zelfmoordterroristen. Dit had zeer verkeerd uit kunnen pakken: platvloers, schopperig, naargeestig, stereotype, populistisch en racistisch. Four Lions is niets van dit alles. Het is een film over terrorisme die duidelijk maakt dat de personages zeer fout bezig zijn, maar ook laat zien dat terroristen mensen zijn, hoe gevaarlijk hun radicalisme ook is. Maar ook ter sprake komt het vertekende beeld van de media over de islam. De media die alle moslims over een kam scheren en terroristen neer zetten als grootse superschurken met onbegrensde mogelijkheden. En ook de verwachtingen van het publiek worden op de korrel genomen: mogen we lachen om onderwerpen die taboe zijn? Of zijn we zo bang voor “de ander” dat we dat taboe nodig hebben?




Omar is een jonge pakistaan, een liefdevolle vader en echtgenoot. Zijn vrouw en zoon houden van hem en steunen hem onvoorwaardelijk. Ook in zijn planning voor een zelfmoordaanslag. Samen met Barry, een bekeerde Brit; Fessal, een jongen die strikt leeft volgens de islamitische wetten en daardoor niet met zijn hoofd op de camera wil; Waj, een goedgelovig leeghoofd en Hassan, een nieuwe, twijfelende rekruut, plant hij een Jihad. Ze zijn er alleen nog niet over uit waar en hoe de aanslag gepleegd gaat worden, en het helpt ook niet mee dat ze een incompetent zootje ongeregeld zijn. Alles wat fout kan gaan, gaat fout, en de vier persoonlijkheden liggen constant met elkaar in de clinch.

Regisseur Chris Morris is niet onbekend met controversiële onderwerpen. In zijn tv-serie Brass Eye richtte hij zijn pijlen op de media, door de wetten van deze media te parodiëren. Vooral het commentaar op de mediahetze rondom pedoseksuelen viel niet in goede aarde bij de Britse conservatieven. In Four Lions maakt hij wederom gebruikt van een televisiestijl, en weer om de gemakkelijkheid waarmee de media angst zaait aan te pakken. Morris kwam in zijn onderzoek naar terrorisme veel verhalen tegen van incompetente stuntels wiens aanslagen compleet uit de hand liepen, en zag een rijpe bron voor komedie. Four Lions laat een andere kant van terrorisme zien, de Laurel en Hardy-variant. Dit contrasteert met de documentairestijl van de film en de discrepantie zorgt ervoor dat de kijker bij zichzelf te rade moet gaan: zijn terroristen wel de goedgeorganiseerde schurken waar de media ze voor houden?

Interessant is dat Chris Morris de platvloerse humor niet uit de weg gaat. De grappen zijn vaak banaal, wat niet lijkt te kloppen met de gewichtigheid van het onderwerp. Hierdoor wordt de verwachting van de kijker constant ondermijnd. Je vraagt je voortdurend af of je wel kunt lachen om de ellende op het scherm. Doordat je als kijker uitgedaagd wordt om te lachen wordt je ook uitgedaagd na te gaan denken over terrorisme. De film is hier niet eenduidig over: Omar is een vriendelijke man, maar een terrorist. Zijn beeld over de islam is, bijvoorbeeld in zijn omgang met vrouwen, vrijzinnig, maar toch voert hij een Jihad. Zijn broer, een strikte islamiet, weigert in dezelfde kamer te zijn met andermans vrouw, maar keurt weer de aanslagen van zijn broer af. Je hebt radicalisme en radicalisme, en in de media worden deze volgens Chris Morris vaak door elkaar gehaald. Dat Omar en de zijnen eigenlijk best sympathieke mensen zijn, maakt het morele oordeel er niet makkelijker op. Four Lions is ongemakkelijk, ambigue, schokkend. Maar het is bovenal een film die, ondanks dat de kijker wordt geacht te rade te gaan bij zijn eigen denkbeelden, hilarisch is.

Plaats uw reactie

Naam:

E-mail:

Uw e-mailadres wordt niet getoond.