Hadewijch

Worsteling met geloof en liefde

De films van Bruno Dumont zijn vaak onderwerp van controverse, onder andere door het tonen van expliciete seks en het behandelen van omstreden onderwerpen. Zijn films zijn erg minimalistisch en bevatten lange statische shots wat het geduld van de kijker op de proef kan stellen. Ook het gebrek aan een duidelijke oplossing waardoor er na afloop veel vragen overblijven, verdeelt kijkers in twee kampen. Mijn eerste kennismaking met Dumont was met de film L'humanité uit 1999 welke ik direct bestempelde als zijnde briljant. Hadewijch is wederom een typische film van Dumont, echter ben ik ditmaal een stuk gereserveerder in mijn oordeel.



De tiener Céline verblijft in een klooster en wordt Hadewijch genoemd, vernoemd naar de poëet die in de dertiende eeuw leefde en menselijke liefde verwierp om zich volledig te kunnen geven aan God. De nonnen sturen haar echter de wereld in omdat haar toewijding aan God tegen het martelaarschap aan schuurt. Laat haar eerst maar levenservaring opdoen, luidt het advies. Dumont toont vervolgens dat het meisje uit een welgesteld maar kil gezin komt. Haar ouders zijn vooral met zichzelf bezig, wat een reden zou kunnen zijn voor haar extreme gedrag. Is God een substituut voor ouderliefde?

Ze ontmoet ze de Arabische jongen Yassine met wie ze een puur platonische vriendschap opbouwt, ook al is de seksuele spanning in bepaalde scènes duidelijk voelbaar. Hij respecteert haar devotie aan God waardoor het aangaan van relaties voor haar geen optie is. Via Yassin komt ze in contact met diens broer Nassir in wie ze haar gelijke herkent op intellectueel en theologisch vlak. Beide zijn ze extreem in hun opvattingen ook al vereren ze niet dezelfde God. Als Nassirs extremisme richting terrorisme afdwaalt, gaat Céline daar in mee wat resulteert in desastreuze gevolgen. Dumont lijkt de vraag te willen stellen wat extremistisch gedrag precies inhoudt, welke doel het heeft en welk gezicht het kan hebben.

Het gebrek aan verklaarbare karakterontwikkeling, hoeft geen probleem te zijn en kan de kijker juist stimuleren zelf de ontbrekende lijntjes met elkaar te verbinden. Bij Hadewijch had ik echter veel moeite me te verplaatsen in de gedachtegang van het jonge meisje. Haar keuzes leken soms volkomen ongemotiveerd. Het minimalistische acteerwerk begon zich tegen mij te keren omdat ik afgesloten werd van emotionele betrokkenheid. Het erg lang uitrekken van shots en scènes schoot daardoor ook zijn doel voorbij. Hoe lang Dumont ook bleef dwalen over gezichten via close-ups, het raakte me niet. Tevens kreeg ik sterk de indruk dat Dumont erg zijn best deed om de minimalistisch cinema van Robert Bresson te evenaren. Vooral het eindshot, waarin een geforceerd subplot samenkomt met de hoofdzaak, riep herinneringen op aan Bressons Mouchette uit 1967.

Het einde is abrupt en doet je afvragen wat Dumont je zojuist heeft gebracht en welke aspecten van het verhaal nog open staan voor eigen interpretatie. Bij films waarbij de balans tussen verwondering en ambiguïteit precies goed is, zoals bij L'humanité, blijf je als kijker als het ware nog in de film zitten ook al is deze afgelopen. Hadewijch liet me in dat opzicht koud en de verwondering en betrokkenheid bleven tot het minimale beperkt.

De schijf
De kleuren zijn minder flets en somber dan in Dumonts vroegere werk en dat vertaalt zich naar heldere kleuren en scherpe beelden. De beeld- en geluidskwaliteit van de dvd is uitstekend. Als extra is er een ruim 40 minuten durend interview met Dumont toegevoegd en dat is een waardevolle extra. De regisseur vertelt veel over zijn werkwijze zoals het werken met niet-professionele acteurs en het steeds verder “uitkleden” van scènes. Scènes beginnen met aardig wat dialoog maar gaandeweg het proces wordt er steeds meer weggelaten totdat slechts de kale essentie overblijft. Een boeiend interview dat je als kijker verder helpt de bedoelingen van deze eigenzinnige filmmaker te doorgronden.

Plaats uw reactie

Naam:

E-mail:

Uw e-mailadres wordt niet getoond.