Door Melvin van 't Hof
19/07/2010
Inferno (L'enfer)
Onvoltooid meesterwerk?
In de jaren ’50 maakte regisseur Henri-Georges Clouzot enkele meesterwerken waaronder Le salaire de la peur en Les diaboliques. Begin jaren ‘60 begon Clouzot aan het zeer ambitieuze project L’enfer / Inferno, dat dankzij vernieuwde filmtechnieken een revolutionaire filmervaring op zou leveren. Deze film is nooit voltooid. Filmrestaurateur en -historicus Serge Bromberg heeft de bewaard gebleven filmblikken opgespoord en een documentaire gemaakt over het droomproject van Clouzot. De documentaire geeft een beeld van hoe de film er uiteindelijk uit had kunnen zien en waar het mis ging tijdens de realisatie.
L’enfer zou gaan over een jaloerse hoteleigenaar, gespeeld door Serge Reggiani. Romy Schneider zou zijn vrouw spelen en gezien de getoonde beelden was het een prachtrol. De emotie jaloezie werd op een bijzondere manier gefilmd waarbij acteurs en actrices grijs werden geschminkt zodat er later met speciale kleurenfilters bepaalde effecten gecreëerd konden worden. Ook met vormen werd volop geëxperimenteerd wat resulteerde in psychedelische beelden. De scènes die zich niet in het hoofd van de jaloerse echtgenoot afspeelden, werden in zwart-wit geschoten. Bérénice Bejo and Jacques Gamblin spelen enkele scènes na die niet in de bewaard gebleven filmblikken zijn gevonden. Op die manier wordt er een vollediger beeld gevormd over hoe het uiteindelijke eindproduct er uit had kunnen zien.
De filmstudio had Clouzot een onbeperkt budget meegegeven. Een ideale positie voor een regisseur, zeker als hij een relatief kleine film aan het maken is. En toch ging het fout. Clouzot bleek een volhardend perfectionist die eindeloos aan het experimenteren bleef. Ook de lokatie, een hotel aan een stuwmeer, bleek voor enkele problemen te zorgen. Het stuwmeer zou binnen 20 dagen worden leeggepompt en vandaar dat er met meerdere crews verschillende scènes tegelijk zouden worden opgenomen. Een efficiënte manier van filmen, maar Clouzot lukte het niet zijn aandacht te verdelen over de verschillende filmsets. Daarnaast dreef hij zijn acteurs tot waanzin door bepaalde scènes maar eindeloos te blijven overdoen.
Dit resulteerde in het overspannen raken van acteur Serge Reggiani die uiteindelijk de filmset verliet. Er waren geen grenzen voor de regisseur en het blijkt uit de verhalen met cast en crewmembers dat een producer als sparringpartner een groot gemis bleek te zijn. Er was niemand die Clouzot een halt toe kon roepen en zijn grenzeloos perfectionisme deed hem uiteindelijk de das om. Een hartaanval dwong hem tenslotte te stoppen met het meest ambitieuze project van zijn carrière. De grootste vraag die achterblijft is hoe Clouzot de experimentele beelden had geïntegreerd in de conventionele scènes van zijn droomproject.
Inferno is een bijzondere documentaire geworden die een tipje van de sluier laat zien van een film die waarschijnlijk artistiek een groot succes zou zijn geworden. Het toont tevens dat regisseurs met teveel vrijheden daar niet altijd goed mee om kunnen gaan. Een soortgelijke documentaire is Hearts of Darkness, over de totstandkoming van Francis Ford Coppola’s Apocalypse Now. Inferno is niet alleen een geschikte film voor fans van Romy Schneider of Henri-Georges Clouzot maar voor iedereen die geïnteresseerd is in de totstandkoming van films en de vele problemen die daarbij kunnen voorkomen.
De documentaire ziet er haarscherp uit. De oude beelden vloeien naadloos over met de nieuwe beelden. De dvd bevat naast enkele trailers van andere Homescreen releases geen enkele extra’s.
DVD
22/06/2010
Homescreen
16:9 anamorphic
Dolby Digital 5.1
Nederlands