Vinyan

Nachtmerrie in de jungle

Hoe verfilm je de tsunami van 2004? En hoe bouw je rondom dit beginpunt een film die zowel als drama, psychologische thriller als wel horrorfilm beschouwd kan worden? En nog belangrijker: hoe kom je hiermee weg? De Belgische filmmaker Fabrice Du Welz geeft ondubbelzinnig antwoord op deze vragen met zijn tweede film, Vinyan geheten. Het is een moedige, groots opgezette en uiteindelijk zeer overtuigende film geworden.



Janet en Paul Belhmer zijn hun zoontje kwijt geraakt tijdens de alles verwoestende tsunami die zuid-oost Azië trof in December 2004. Als ze tijdens een bijeenkomst met vrienden in Phuket, Thailand beelden zien van ontvoerde kinderen in Birma meent Janet haar zoontje te zien in de groezelige beelden. Wat volgt is een letterlijk waanzinnige zoektocht naar het kind waarbij stukje bij beetje de ontstane hel meer en meer naar voren komt leidend tot een even bizarre als schokkende climax.

Vinyan is na het sterke Calvaire de tweede film van de Belg Fabrice Du Welz en ook nu weer weet de man te overtuigen. Net als Calvaire draait ook Vinyan om de duistere kant van de mens. Waren het in Calvaire nog enge dorpelingen, in Vinyan is werkelijk alles inktzwart. Of het nou gaat om de egoïstische Belhmers of de niets ontziende kinderhandelaars in de binnenlanden van Thailand en Birma, hoop is ver te zoeken in de cinema van Du Welz.

Dat neemt niet weg dat Vinyan wel een prachtige film is geworden. De openingstitels laten op een wel heel originele manier de destructie van de tsunami zien en ook daarna deinst Du Welz er niet voor terug om met inventief camerawerk en een intrigerend plot de kijker constant te verrassen. Naast de filmische kracht van de regisseur moet ook het fantastische spel van de cast niet onvermeld blijven. Vooral Emmanuelle Béart als speelt de sterren van de hemel als wanhopige moeder.

De Spartaanse omstandigheden waaronder de cast en crew hebben moeten werken maken het geheel des te meer bijzonder. Het is erg knap dat Du Welz zoveel in zo weinig tijd laat zien. Ga maar na: wat begint als een drama over verlies in de familiesfeer verandert in een kidnap-drama, een psychologische thriller over waanzin waarbij de grenzen tussen realiteit en fantasie meer en meer vervagen uiteindelijk uitmondend in heftige junglehorror met een vleugje Apocalypse Now tijdens een climax die nog tot veel discussie zal leiden. En dat alles is in 95 minuten!

Vinyan is zeker niet voor iedereen. Diegenen die een simpel en conventioneel horror-verhaal verwachten zijn bij Du Welz aan het verkeerde adres, net als zij die verwachten een drama te zullen zien over mensenhandel en familietragedie. Wat dat betreft schippert Vinyan constant tussen genres wat het moeilijk maakt voor het grote publiek. Niet voor niets draait de film enkel in art-house bioscopen. Sec gezien kun je de film niet in een kader plaatsen, daarvoor is de film te hybride. Het beste is gewoon de film te aanschouwen als artistiek pareltje en je niet druk maken over een verwachtingspatroon met betrekking tot genre.

Vinyan is een nare film die niet de moeite neemt de kijker te sparen. Het verhaal is indringend en verrassend, de beelden dan weer beeldschoon en dan weer ongemakkelijk met zijn vele onzuivere close-ups en rauwe montage. De spanningsboog is constant aanwezig en richt zich echt tot de kijker wat het soms tot een uitputtende ervaring maakt. Je bent er immers nooit zeker van wat te verwachten. In het verleden zijn er slechts een handvol regisseurs in staat geweest om een mentale nachtmerrie fraai te verfilmen en Du Welz lijkt zich onder deze groep met succes te scharen. Calvaire was al bovengemiddeld goed in zijn eenvoud, Vinyan is vele malen grootser, enger en indrukwekkender dan zijn voorganger en een aanrader voor een ieder die zich wil laten verrassen door een oprecht originele en uitstekende film van onze zuiderburen.