Door Ralph Dambacher
02/07/2008
Het grootste mysterie uit de filmindustrie is de “X-factor.” De ene film sleept moeiteloos miljoenen binnen, terwijl een andere gigantisch flopt. Een bekende cast, groot budget of geniaal script lijkt geen garantie voor succes. Maar net zoals sommige films totaal onverwacht een enorme hit worden, zo zijn er ook films die een grotere flop zijn geworden dan te verwachten was.
Om het geheim van een succesfilm niet te verklappen, maar om toch enig inzicht te verschaffen in de do’s en don’ts van de filmindustrie gaan wij voor u op zoek naar de bepalende factor die zorgt dat een film niet om aan te zien is. De graadmeter is in dit geval niet het commerciële succes, maar de goede smaak. Welke factor – zij het in de cast, in het script of wat dan ook – heeft een potentieel juweeltje koelbloedig de nek omgedraaid? Waarom moest die T-Rex zo nodig op een boot naar het vaste land geplaatst worden? Het antwoord op deze vragen en meer in onze zoektocht naar de Rex-factor.
Star Wars: Episode 2 - Attack of the clones
Fouten aan de lopende band
Laat er geen misverstanden over bestaan: ik ben een groot liefhebber van de Star Wars-saga. Action figures uit midden jaren ’80 en filmfragmenten met Ewoks behoren tot mijn vroegste filmgerelateerde herinneringen. De drie films uit de oorspronkelijke trilogie waren de eerste films waar ik me in ging verdiepen en George Lucas werd dan ook al snel een held; hij had dit alles immers gecreëerd. Nu kwam zelfs bij mij met de jaren nog wat nuancerende wijsheid, maar nog steeds kan George bij mij een potje breken.
Zo heb ik me nooit geroepen gevoeld om me aan te sluiten bij de algehele Lucas-bashing waar veel fans en liefhebbers zich mee bezig denken te moeten houden. Zo zou de beste man alleen maar commerciële doelen voor ogen hebben bijvoorbeeld. Ik kan er niet wakker van liggen. De Special Edition heb ik in 1997 met open armen ontvangen. Die honderden guldens die ik uitgaf aan vhs-boxen (!), soundtracks en de rest van de meuk zijn hem gegund.
Jawel, zélfs de nieuwe trilogie heb ik vol adrenaline op zitten wachten… En nee, ik ben niet teleurgesteld. Net zoals ik het oeverloze gezeik over Ewoks nooit heb kunnen begrijpen, zo heb ik Jar Jar geaccepteerd voor wat hij is. Irritant? Ja. De anti-christ? Nee. Laten we ook niet vergeten dat Star Wars nooit bedoeld is voor verwende, zure en zeurende twintigers en dertigers, maar voor kinderen (en volwassenen) met een flexibele fantasie, een inlevingsvermogen en zin in een spannend avontuur.
Inderdaad, je gelooft het niet, maar ik heb zelfs Jake Lloyd nooit een enge ziekte toegewenst in zijn rol als Anakin Skywalker. De GTST-onwaardige prutsdialogen? Ik heb er doorheen geprikt. De té grote afhankelijkheid van visuele effecten? Ach, het zal wel.
Maar toch, tóch knaagt er iets ongelofelijks aan de nieuwe trilogie. Lucas is doorgeschoten, over de top gegaan, de goede smaak uit het oog verloren en hij heeft een zware messteek toegebracht in het hart van Star Wars.
De scène
Ik heb het natuurlijk over die ene scène uit Attack of the Clones. De scène die totaal nergens op slaat. De scène die lelijk is. De scène die slechter in elkaar zit dan de dialogen tussen Padmé en Anakin. De scène die een Star Wars-loos leven draaglijk zou kunnen maken voor de grootste nerd. Alsof de hond van Lucas over het cgi-controlepaneel heeft gepist: de lopende band scène.
Het T-Rex gestamp zwelt aan...
Padmé en Anakin reizen af naar de planeet Geonosis om een diplomatieke oplossing te zoeken voor het dreigende conflict met een leger van clones. Uiteraard komt er van praten weinig terecht wanneer het duo wordt aangevallen door grote vogelachtige monsters. Plotseling belanden Padmé en Anakin op een productieband om… ja om wat eigenlijk? Om slechte vfx te ontduiken, om te laten zien dat springen en duiken voor een blue- of greenscreen niet de illusie wekt dat ze echt ergens overheen springen of onderdoor duiken. Om een paar minuten film te vullen?
De scène is een actiescène pur sang. Zonder enige narratieve functie wordt er een moment stilgestaan bij fysieke handelingen en effecten. Je zou de scène er uit kunnen knippen zonder dat je een gat in de film achter laat. Hoewel het geheel van ruim vier minuten tenenkrommend kneuzig in elkaar zit wil ik vooral aandacht vragen voor de rol van Padmé in het geheel.
Nadat ze met een jammerlijk kreetje op de band valt begint haar kunstmatige hordeloop. Met kreuntjes waar Monica Seles nog wat van kan leren, bukt de voormalige koningin voortdurend voor (gebakken) studiolucht. Terwijl C-3PO in de problemen raakt, Anakin druk om zich heen mept en R2-D2 gaat vliegen (waarom?!?!?!) ontwijkt Padmé succesvol alle machines die de band passeert, totdat er uit het niets een monster verschijnt dat haar van de band duwt (om vervolgens weer in het niets te verdwijnen). Nog immer gekleed in smetteloos wit valt Padmé in een grote kokosnoot die, zoals zal blijken, gevuld gaat worden met iets heel heets. En o jee, ze kan er niet uit. Als dat maar geen billenknijper wordt waarbij ze op het laatste moment gered wordt…
Als er ooit stront uit de handen van Lucas kwam, dan waren het niet de Ewoks, dan was het niet Jar Jar en dan was het niet de Tarzan-scène uit Indy 4, nee dan is het dit. En dan heb ik het niet eens gehad over de hand van Anakin die wordt vast gelast door een machine waar ik nog geen serieus nut voor heb kunnen verzinnen.
Eigenhandig heeft deze scène Attack of the Clones tot mijn minst favoriete Star Wars film gemaakt. De gehele saga is een verre van onbevlekt meesterwerk, maar er is een verschil tussen jamdruppels op je tafellaken en een zieke reiger die op je boterham schijt. Dus Sjors, mocht je vroeg of laat nog een keer een S.E. uitbrengen van de tweede trilogie: doe me een lol en haal dit er uit. Ik gun zelfs Jar Jar deze extra minuten.
