Door Sandro Neumann
24/02/2011
Twaalf films, personen, scènes, props, etc. die één ding gemeen hebben: ze hebben iets gemeen.
De 12 ontschoten Oscargiganten
Die ene met sterk acteerwerk en prachtige shots
In 1967 was het historische A man for all seasons de grote winnaar van de Oscars. Het won in de belangrijkste categoriën: Film, Regie, Script en Beste Acteur. Daarnaast kreeg hij de felbegeerde beeldjes voor Cinematografie en Kostuums. De meeste historische films zijn erg groots opgezet: het verstoten van een koning door intriges of een grote veldslag met enorme gevolgen. Deze film steekt daar schril tegen af, want het is juist erg klein en persoonlijk opgezet.
Koning Henry VIII wil scheiden en met iemand anders hertrouwen, wat verboden is door de Romeins-Katholieke kerk. Om deze reden breekt Henry VIII met de kerk. Een actie waar Thomas More zijn goedkeuring en instemming niet voor kan geven. Het hart van de film is dan ook de uitdieping van Thomas More, gespeeld door Paul Scofield. Hij is de man van alle seizoenen, degene die bij zijn geloof en standpunt blijft. Het maakt niet uit wat er gebeurt, je weet altijd waar deze man staat. Iets wat zeker in de tijd van complexe en dynamische veranderingen ontzag inboezemt, zonder dat More verheerlijkt wordt. Hij kán niet instemmen, omdat zijn geloof dat niet toestaat. Ook al zou hij zelf juist voor de makkelijke weg willen kiezen.
Toch is de film geen eenvoudig zwart-wit verhaal, want ook de uitangspositie van Henry VIII, gespeeld door Robert Shaw, kent de nodige uitwerking. Ook al is het voor de moderne mens moeilijk begrip voor zijn acties te hebben. In de kern is het vooral een ontzettend sterk geschreven film, waar de filosofische lading omtrent politiek, religie en samenleving ontzettend slim in verweven is, met name in de dialogen van Thomas More. Het snijdt de fundamentele vraag aan: in welke maatschappij zouden we willen leven? Verder is het geweldig geacteerd, met een klein rolletje voor Orson Welles als kardinaal, en prachtig om naar te kijken: kleurrijk technicolor, prachtig schaduwspel, fantastisch camerawerk. Een film die het verdient terug in de aanacht te komen.
