Door Erwan Ticheler
23/11/2011
IDFA: Into the Abyss, Stories from Lakka Beach en TT3D
Van doodstraf tot dwaas gedoe
Ook in deze aflevering weer een uiterst veelzijdig aanbod aan documentaires met als respectievelijve onderwerpen de doodstraf, het leven in Sierra Leone en dwaze motorraces. Aardig om op te merken is dat ook midden in de werkweek de zalen volstromen met filmliefhebbers en de filmmakers zelf met alle gezelligheid vragen beantwoorden. Het moet vooral leuk blijven uiteraard.
Into the Abyss
Hé, daar is Werner Herzog weer. Jawel, liefst twee documentaires van zijn hand worden op het IDFA vertoond en ze kunnen amper verder van elkaar afliggen. Na de exploratie door de grot van Chauvet nu een film over de doodstraf. Michael Perry en Jason Burkett zijn in het stadje Conroe, Texas bestraft voor drie moorden. Perry met de doodstraf en Burkett kreeg levenslang. Herzog interviewt de twee in de bajes met de aantekening dat Perry nog een week te leven heeft, maar ondertussen onderzoekt de filmmaker ook de moorden zelf aan de hand van familieleden, politie en stadsbewoners.
Herzog claimt na de proloog meteen dat hij tegen de doodstraf is, maar wie een hardgrondig pleidooi verwacht tegen executies heeft het mis. Goed, meerdere malen herhaalt Herzog zijn stelling maar de documentaire is bovenal een verhaal over de moorden en de gevolgen ervan voor familie en omgeving. Nabestaanden en familie van de daders mogen op emotionele wijze hun tragiek delen terwijl medestadsbewoners in Conroe vertellen over de omstandigheden. Vooral dit laatste punt is een opeenvolging van bizarre anekdotes waarbij je haast denkt dat heel Conroe is bevolkt met gewelddadige criminelen. Het is het verknipte beeld van Texas dat ineens tot waarheid wordt gebombardeerd: een vent die een lange schroevendraaier in zijn zij kreeg gedouwd en de vader van Burkett die meer in de bak heeft gezeten dan dat hij voor zijn kinderen zorgde. Into the Abyss is soms wat langdradig, maar wel intrigerend en confronterend ondanks dat het tamelijk subtiel gebracht wordt.
Stories from Lakka Beach
Sinds de burgeroorlog is Sierra Leone een land dat worstelt maar zijn best doet er iets van te maken. Nergens is dit duidelijker dan in het ooit populaire Lakka, een dorp aan de zee dat in de jaren ’70 een behoorlijke toeristische trekpleister was. Nu is het een gemeenschap die de eindjes aan elkaar knoopt met onder meer visvangst, het verkopen van zelfgemaakte houten kunstwerken en hip hop. De Nederlandse regisseur Daan Veldhuizen filmt deze dagelijkse bezigheden zonder franje en met voice overs van de personages in kwestie.
Het is even doorbijten en wennen in het begin; de trage opzet van Stories from Lakka Beach is niet voor eenieder maar eenmaal in de flow is het een alleraardigste film. Dit komt zeker ook doordat het tweede deel van de documentaire echt een verhaallijn krijgt met de rapcarrière van lokale held 4TP die op hilarische doch serieus bedoelde wijze een nummer heeft geschreven over de consumptie van kip - waar hij niet geheel toevallig een handel in heeft - en de houtkunstenaar die zijn gezin tracht te onderhouden. Het is echter vooral een lofzang op Sierra Leone en met al dat misbaar dat we op het journaal zien omtrent Afrikaanse landen is het voor de verandering goed om te zien dat deze landen - althans, de arbeidersklasse - hun stinkende best doen.
De trailer vindt u hier, maar wij geven u voor nu de videoclip van 4TP’s ode aan de edele kip, geregisseerd door Veldhuizen.
TT3D: Closer to the Edge
We kennen allemaal wel de TT van Assen, maar er is ook een gelijknamige race op het Britse Isle of Man. Sterker nog, deze TT staat algemeen bekend als de meest gevaarlijke race ter wereld. Met gemiddelde snelheden van zo’n 200 kilometer per uur razen motoren over een met linke bochten gevuld stratenparcours van 60 kilometer en dat ronden lang. Jaarlijks vallen er slachtoffers, maar de eer is zo groot dat de waaghalzen iedere keer de stoute schoenen weer aantrekken. De documentaire focust zich bovenal op deelnemer Guy Martin, de cultheld van het curieuze fenomeen gezien zijn excentrieke houding, baldadige uitspraken en omdat hij altijd tweede of derde eindigt. Wat de makers niet hadden kunnen bevroeden is dat deze TT een historische zou worden en sleutelfiguren zwaar gewond zouden raken.
TT3D is een intense ervaring. De 3D point of view shots vanaf de vliegensvlugge motoren doen denken aan de oude 3D-planetariumattracties en het onderliggende verhaal rondom de coureurs wordt piekfijn in beeld gebracht. Je hoeft heus geen liefhebber van motorsport te zijn om te genieten van de film - zo had ik bijvoorbeeld nog nooit gehoord van de race maar werd ik helemaal meegesleurd. De spanningsboog is uitstekend en de shots van het eiland zijn even prachtig als onheilspellend. De gewraakte race zelf is waar het allemaal naar toe werkt en spat van het scherm. Er zijn echter twee kanttekeningen te plaatsen. De documentaire kent geen ondertiteling en Martin en andere coureurs spreken met een zwaar noord-Brits accent waardoor de helft totaal niet te volgen valt al is dat niet heel belangrijk. Tevens is de film hier en daar behoorlijk schokkend met het tonen van ongelukken; een tere ziel zal hier moeite mee hebben. Denk aan de befaamde prikkeldraadcrash van Johnny Hoogerland tijdens de afgelopen Tour de France, maar dan met 200 kilometer per uur. Desalniettemin is TT3D een visueel hoogstandje en een van de betere films op het festival.